type: Palmet

Beschrijving

Hoofdcategorie leivormen met evenwijdige gesteltakken in één plat vlak.

Kenmerken:

  • tweedimensionale leivorm met evenwijdige gesteltakken [^1]
  • minimaal 4 gesteltakken (of minstens twee etages)
  • harttak aanwezig [^2]

[^1]: Driedimensionale leivormen zijn ondergebracht in een aparte hoofdcategorie: 3D vormen.
[^2]: – Soms is de harttak in U vorm geleid.
          – In het geval van overkruisende gesteltakken ontbreekt de harttak geheel.

De onderlinge afstand tussen gesteltakken bedraagt meestal 30-40 cm.
De afstand tussen horizontale danwel verticale gesteltakken verschilt wat per fruitsoort.
In mindere mate bestaan er ook regionale verschillen, en verschillen per historische periode.

Palmetten worden opgekweekt langs een muur of schutting (met spandraden of houten lattenwerk),
of als vrijstaande vollewindsleiding.

De opkweek van de de meeste palmetten begint als die van het Schuin Palmet.
Later in de opkweekfase worden de etages in hun definitieve stand gezet.

Het aantal mogelijke palmetvormen is groot; er bestaan zowel kleine als grote varianten.

Het woord palmet (meervoud: palmetten) betekent “kleine palm”. Dit woord stamt af van het Latijnse woord “palma” dat verwijst naar het palmate (= waaiervormige) bladtype van sommige palmbomen. De hoofdnerven van een palmate blad lopen vrijwel parallel, net als de gesteltakken van een palmet leivorm.

Naamgeving

Volledige naam: palmet (met … gesteltakken)

Populaire naam:

palmet (met … etages)

Synoniem:

Historische naam:  

palmet

Alternatieve naam: 

Spellingsvarianten:

Advies

Palmetvormen zijn met name geschikt voor fruitbomen van pitvruchten; minder geschikt voor steenvruchten.

Houd er rekening mee dat bij veel Palmet varianten de productie niet evenredig toeneemt met de omvang van de boom.

Sommige varianten worden primair gekweekt vanwege hun sierwaarde. Hun symmetrische vorm oogt bijzonder aantrekkelijk, vooral in minimalistische tuinen.

De omvang van een leivorm hangt in belangrijke mate af van de fruitsoort en de onderstam. Daarnaast geldt dat een palmet die minder in de hoogte kan groeien, gelegenheid moet krijgen om navenant breder te groeien.

Complexe palmetvormen (zoals de Dubbele U vorm, Verrier Palmet en Gaucher Palmet) vereisen een gedegen en jarenlange planning van de kweker. Bij elke palmet werkt een kweker doelgericht naar de gewenste eindvorm, die bij de start van de opkweek al bepaald moet worden.

De aanbevolen afstand tussen gesteltakken is voor pitvruchten (peer, appel) zo’n 30 cm; voor perzik (steenvrucht) 50-60 cm.

Zorg voor rechte gesteltakken. Bochten en verdikkingen veroorzaken stremmingen in de sapstroom. Dat resulteert in een ongelijke groei en maakt dat de boomvorm lastiger in stand te houden is. Het is daarom belangrijk jonge gesteltakken regelmatig aan te binden; bij een oudere, dikkere tak is een vergroeiing niet meer recht te krijgen. Tegelijkertijd dien je te voorkomen dat bindmateriaal te strak of te lang blijft zitten, want dat zal de tak insnoeren.

Tips voor een uniforme verdeling van de groeikracht bij complexe palmetvormen
Tot de complexe palmetvormen rekenen we hier het (Horizontaal) Palmet met 3 of meer etages en daarvan afgeleide leivormen, zoals , Kandelaber Palmet, Verrier Palmet en Gaucher Palmet.
Wees ervan doordrongen dat een ongelijkmatig verdeelde groeikracht over de boom pas optreedt in volwassen boomstadium, maar al tijdens de opkweekfase om maatregelen vraagt! Een te snelle opkweek leidt jaren later pas tot problemen, in de vorm van een ongelijkmatig verdeelde groeikracht over de boom. Het belang van een gedegen opkweek mag je niet onderschatten. Immers: een boom met evenwichtig verdeelde groei draagt meer vruchten én vergt minder (snoei)onderhoud.

Tijdens de opkweek kun je onder andere de volgende technieken toepassen om groeiverschillen in later stadium te helpen voorkomen:

  1. Kweek een etage (1 of) 2 jaar door voordat je aan de volgende etage begint. Oftewel: snoei de verlengenis van de harttak tijdens de wintersnoei sterk terug, tot 10 cm boven de etage die moet aansterken.
    Deze stap vooral niet overslaan!
  2. Kies voor de buitenste gesteltakken (= eerst gevormde gesteltakken) een groeikrachtig ras, en laat de groeikracht naar het hart van de boom toe trapsgewijs afnemen door telkens een ander ras te enten. Deze methode werd door Nicolas Gaucher met name toegepast voor het Verrier Palmet. Ook voor het Verticaal Palmet en Kandelaber Palmet is deze techniek aanbevolen.
  3. Ent voor de bovenste etages (= laatst gevormde etages) een zwakker groeiend ras dan voor de onderste etages.
    Dit kun je toepassen bij bijvoorbeeld het Horizontaal Palmet en Gaucher Palmet.

Een palmet valt op vanwege de paralelle lijnen. Hetzelfde effect kun je ook bereiken met een rij identieke Snoeren of Y vormen.
Zie categorie: Leivormen > In Combinatie > Patroon.

Hoofdtypen Palmetten

Onderstaande typen kennen nog diverse subvarianten.

Schuin Palmet

Palmet met schuine gesteltakken

Horizontaal Palmet

Palmet met horizontale gesteltakken.
Afgeleid van Schuin Palmet.

Verticaal Palmet

Palmet met verticale gesteltakken

Kandelaber Palmet

Gesteltakken in de vorm van een kaarsenhouder.
Afgeleid van Schuin Palmet.

Geometrisch Palmet

Gesteltakken geleid in een concentrische geometrische vorm.
Afgeleid van Schuin Palmet.

Verrier Palmet

Gesteltakken staan haaks ingeplant op de stam.
Afgeleid van Schuin Palmet.

Gaucher Palmet

Elke gesteltak eindigt in een U-vorm.
Afgeleid van Verrier Palmet.

Lorette Palmet

Palmet met draaiing in de harttak.
Afgeleid van Gaucher Palmet.

U Palmet

Palmet met U vormige harttak

error: Content is protected !!